Điện trở có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Nó rất phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng biết điện trở là gì? Điện trở của dây dẫn là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về đại lượng này qua những chia sẻ ngay sau đây.
Contents
Điện trở là gì?
Điện trở trong tiếng Anh là Resistor nó được ký hiệu là R. Khi nhắc đến điện trở, chúng ta có thể xếp chúng thành 2 nhóm đó là đại lượng vật lý hay linh kiện điện tử.
Cụ thể, về mặt lý thuyết, điện trở là để chỉ một đại lượng vật lý đặc trưng cho khả năng cản trở dòng điện của vật liệu. Hiểu đơn giản, điện trở chính là khả năng cản trở dòng điện của những vật liệu như sắt, vàng, đồng, nhựa, giấy,… Những vật liệu có khả năng dẫn điện càng tốt (vàng, bạc, đồng,…) thì điện trở càng nhỏ và ngược lại.
Về mặt ứng dụng, điện trở là một loại linh kiện điện tử thụ động gồm 2 tiếp điểm kết nối. Linh kiện này được sử dụng trong các mạch điện, thiết bị điện tử,… nhằm hạn chế cường độ dòng điện trong mạch, điều chỉnh mức độ tín hiệu, chia điện áp, kích hoạt các linh kiện điện tử thụ động khác như transistor, là tiếp điểm cuối ở trong đường truyền điện,… cùng nhiều ứng dụng khác.
Điện trở là linh kiện rất phổ biến trong các mạch điện tử và mạng lưới điện. Điện trở thực tế được cấu thành từ nhiều thành phần và có nhiều hình dạng khác nhau. Ngoài ra, nhiều điện trở còn được tích hợp trong các vi mạch IC. Điện trở có thể được phân loại dựa vào trở kháng, khả năng chống chịu.
Điện trở công suất có khả năng tiêu tán lượng lớn điện năng chuyển sang nhiệt năng trong những bộ điều khiển động cơ hoặc hệ thống phân phối điện. Trở kháng của các điện trở thường cố định, ít thay đổi bởi nhiệt độ và điện áp hoạt động.
Đơn vị đo của điện trở là gì?
Theo hệ đo lường quốc tế SI, đơn vị đo của điện trở là Ohm, được đọc là Ôm, có ký hiệu là Ω. 1 Ohm là điện trở xuất hiện khi một dòng điện có cường độ 1 ampe (A) chạy qua điện trở có điện trở giảm 1 vôn(V) qua các đầu nối của nó. Dòng điện có tỉ lệ với hiệu điện thế tại hai đầu cực. 1 Ohm = 1V/Ampe.
Xem thêm::
Dòng điện 1 chiều là gì?
Dòng điện xoay chiều là gì?
Cường độ dòng điện là gì?
Điện trở của dây dẫn là gì?
Sau khi đã hiểu về điện trở thì chúng ta hãy cùng tìm hiểu về điện trở dây dẫn là gì? Điện trở R của dây dẫn là đại lượng chỉ tính chất cản trở dòng điện của dây dẫn đó. Điện trở R của dây dẫn tỷ lệ thuận với chiều dài dây dẫn và điện trở suất của dây dẫn. Điện trở dây dẫn có tỉ lệ nghịch với tiết diện dây dẫn.
Cách tính điện trở của dây dẫn thể hiện qua công thức sau:
R = (L x p)/S
Trong đó:
- R: điện trở của dây dẫn (Ω)
- L: chiều dài của dây dẫn (m)
- p: điện trở suất (hay còn gọi là điện trở riêng hoặc suất điện trở). Đây là thước đo khả năng kháng dòng điện của vật liệu. Điện trở suất của một dây dẫn chính là điện trở của một dây dẫn dài 1m, tiết diện 1 mm², đặc trưng cho vật liệu dây dẫn.
- S: tiết diện của dây dẫn (diện tích của mặt cắt – m²)
Tổn thất điện năng do điện trở
Khi một dòng điện có cường độ I đi qua một vật có điện trở R, điện năng sẽ được chuyển thành nhiệt năng thất thoát, có công thức:
P = I² . R = U²/R
Trong đó:
- P: là công suất (W)
- I: cường độ dòng điện (A)
- R: điện trở (Ω)
Sự chuyển đổi điện năng thành nhiệt năng mang đến lợi ích nhất định trong một số ứng dụng như quạt sưởi, đèn điện dây tóc,… Tuy nhiên, nó lại gây tổn thất, hao phí trong việc truyền tải điện năng.
Để giảm sự tổn thất điện năng do điện trở thì chúng ta nên sử dụng vật liệu có khả năng dẫn điện tốt hơn, sử dụng vật liệu có tiết diện lớn hơn hoặc là hiệu điện thế cao.
Vai trò của điện trở trong cuộc sống hàng ngày
Trong thực tiễn, điện trở có một số ứng dụng cụ thể như sau:
- Điện trở hỗ trợ khống chế dòng điện đi qua tải sao cho tạo dòng điện phù hợp nhất. Ví dụ: Bạn có một bóng đèn 6V, nhưng nguồn điện lên đến 12V. Lúc này bạn có thể đấu nối bóng đèn với điện trở làm cho dòng điện sụt áp xuống còn 6V để phù hợp với bóng đèn.
- Điện trở được mắc thành cầu phân áp với mục đích thu về một điện áp theo ý muốn từ điện áp đã cho trước.
- Hỗ trợ phân cực bóng bán dẫn, giúp bóng hoạt động.
- Tạo dao động RC bằng cách tham gia vào các mạch điện.
- Điều chỉnh cường độ dòng điện chạy qua thiết bị điện.
- Điện trở còn hỗ trợ tạo ra nhiệt lượng ở một số ứng dụng.
Trên đây là một số thông tin tổng hợp về điện trở của dây dẫn là gì. Hy vọng những chia sẻ này có thể giúp mọi người hiểu hơn về đại lượng này.
Tôi là Phạm Xuân Thanh – Tôi đã có kinh nghiệm hơn 3 năm review đánh giá về các loại máy móc công nghiệp, thiết bị vệ sinh công nghiệp, cách chăm sóc xe hơi. Tôi hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về các công dụng, chức năng của các loại thiết bị công nghiệp và các cách chăm sóc xe hơi này.
