Trong một vài năm trở lại đây, chất bảo quản Paraben được sử dụng trong mỹ phẩm, dược phẩm hay thực phẩm chính là một chủ đề thu hút nhiều luồng ý kiến trái chiều. Đã có nhiều nhận định cho rằng việc sử dụng sản phẩm có chứa paraben lâu dài sẽ gây hại cho sức khỏe. Vậy Paraben là gì? Chất paraben có nguy hiểm không? Những câu hỏi này sẽ được chúng tôi giải đáp ngay bên dưới đây!
Contents
Paraben là gì?
Paraben là một tập hợp gồm nhiều chất hóa học có mặt trong nhiều loại mỹ phẩm, dược phẩm như kem trang điểm, kem dưỡng ẩm, sữa tắm, kem dưỡng thể, hay các sản phẩm chăm sóc tóc, gel cạo râu, kem đánh răng,…
Về mặt cấu tạo hoá học, Paraben chính là phản ứng ester hóa acid para-hydroxybenzoic (PHBA) xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại trái cây và rau quả như việt quất hay cà rốt. Bên cạnh đó, acid para-hydroxybenzoic còn được hình thành tự nhiên trong cơ thể con người do sự phân hủy của một số axit amin.
Những dạng Paraben phổ biến đó là methylparaben, ethylparaben, propylparaben, isopropylparaben, isobutylparaben và butylparaben,…
Tác dụng của chất Paraben
Paraben có tác dụng bảo quản trong rất nhiều sản phẩm, trong đó có mỹ phẩm, dược phẩm và thực phẩm. Cụ thể, Paraben giúp kéo dài thời gian sử dụng của các sản phẩm đó; đồng thời ngăn chặn vi khuẩn có hại và các loại nấm mốc phát triển, bảo vệ người tiêu dùng trước mọi tác nhân vi khuẩn gây hại.
Thông thường, bạn sẽ thấy nhiều hơn một loại Paraben trong các mặt hàng. Bởi chúng được kết hợp với nhau nhằm làm tăng khả năng bảo vệ nhiều loại vi sinh vật khác nhau, và đồng thời bảo quản sản phẩm tốt hơn.
Vậy tại sao paraben lại được sử dụng nhiều trong mỹ phẩm? Hiện nay, các nhà sản xuất lựa chọn sử dụng chất bảo quản paraben vì paraben còn có giá thành phải chăng, dễ dàng kết hợp với những hợp chất ở trong mỹ phẩm. Đồng thời, với mức độ pH nằm từ khoảng 3 đến 8 được xem là phù hợp với phần lớn các loại mỹ phẩm hiện nay.
Quy định của FDA về chất bảo quản Paraben trong các sản phẩm
Tính an toàn của chất Paraben trong các sản phẩm vẫn đang được các nhà khoa học của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của Hoa Kỳ (viết tắt là FDA) tiếp tục xem xét và nghiên cứu. Và cho đến hiện nay, Paraben có gây nguy hiểm thực sự khi sử dụng không vẫn chưa có thông tin chính xác. Mặt khác, luật pháp của Liên minh châu Âu (EU) vẫn đang cho phép sử dụng chất Paraben trong mỹ phẩm và một số sản phẩm nhất định với quy định sau:
- Đối với những paraben có phân tử nhỏ hơn như methylparaben và ethylparaben, tổng nồng độ tối đa cho phép của thành phần Paraben trong mỹ phẩm là 8g/mỗi kg mỹ phẩm, không được có paraben đơn nào có nồng độ cao hơn 4g/kg.
- Đối với những paraben dài hơn như propylparaben và butylparaben khuyến nghị giảm tổng nồng độ giới hạn tối đa là 1,9g/kg paraben.
- Đối với những paraben khác ít được sử dụng hơn như isopropylparaben, isobutylparaben và phenylparaben thì thông tin về độ an toàn còn hạn chế, không sẵn có. Vì thế những rủi ro tiềm ẩn là chưa thể đo lường được.
Paraben có nguy hiểm không?
Vào năm 1984, báo cáo về thành phần trong mỹ phẩm (CIR) đã kiểm tra về độ an toàn một số dạng của paraben đưa vào sử dụng phổ biến trong mỹ phẩm như methylparaben, propylparaben và butylparaben. Kết luận chỉ ra rằng, các chất Paraben đủ an toàn để sử dụng trong mỹ phẩm với nồng độ đến 25%. Trong khi paraben được sử dụng phổ biến trong mỹ phẩm với với nồng độ trung bình từ 0,01% đến 0,3%. Đây được xem là những con số an toàn và phù hợp để đưa vào sử dụng cho mỹ phẩm mà không ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Năm 2004, tiến sĩ Philippa Darbre người Anh đã tìm thấy paraben ở trong các khối u ung thư vú. Dựa theo nghiên cứu này, người tiêu dùng bắt đầu nhìn nhận paraben như một nguyên nhân gây ra các phản ứng dị ứng, ung thư vú, làm tăng hoạt tính estrogen và phơi nhiễm với ánh sáng mặt trời.
Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu đăng năm 2018 trên tạp chí JNCI Cancer Spectrum (tạp chí y khoa của Trường đại học Oxford) thì “không có bằng chứng” để kết luận việc sử dụng các sản phẩm có chứa paraben sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Các tác giả của nghiên cứu này cũng cho biết, có một số lượng lớn các hóa chất vẫn chưa được kiểm nghiệm nhưng vẫn đang được sử dụng trong rất nhiều sản phẩm ở Mỹ nên sẽ đòi hỏi cần phải tiến hành thêm nhiều biện pháp kiểm nghiệm đối với các thành phần có khả năng là tác nhân gây ung thư, giống như paraben.
Các thí nghiệm ở trên chuột cho thấy paraben là hóa chất gây rối loạn nội tiết, nói cách khác paraben có thể gây ra ung thư vú. Dẫu vậy thì sự rối loạn nội tiết quan sát được trên chuột chỉ xuất hiện sau khi những con vật này hấp thụ một lượng paraben cực kỳ lớn, gấp nhiều lần so với mức độ paraben mà con người tiếp xúc thông qua những sản phẩm tiêu dùng. Vì thế cho đến nay, các theo dõi lâm sàng đối với cơ thể người vẫn chưa phát hiện ra được mối liên hệ giữa paraben và mức độ rủi ro mắc bệnh ung thư.
Đối với một số người có thể quá nhạy cảm với paraben, bởi “giống như rất nhiều hóa chất có nguy cơ gây hại khác, cơ thể của mỗi người thường có mức độ nhạy cảm và mẫn cảm khác nhau tùy theo cơ địa”. Vậy nên giáo sư sinh học Grechen Edwalds-Gilbert của Trường đại học Scripps, California, Mỹ cho rằng nếu lo ngại về việc sử dụng các sản phẩm chứa paraben thì người tiêu dùng nên hạn chế dùng hoặc cách tốt nhất là lựa chọn sản phẩm có nhãn “paraben free” để sử dụng.
Xem thêm: CP nghĩa là gì?
Những nguy cơ tiềm ẩn khi sử dụng sản phẩm có chứa Paraben
Cơ thể có thể hấp thụ paraben qua hai đường là đường uống hoặc đường ăn, nếu sử dụng các sản phẩm có nồng độ paraben cao và lâu dài thì cơ thể rất khó đào thải hết. Điều này có thể gây ra một số tác dụng phụ cho sức khỏe dưới đây:
1. Nguy cơ làm dị ứng và ung thư da
Việc sử dụng các sản phẩm như nước hoa, nước tẩy trang, sữa rửa mặt hay kem chống nắng,… chứa nhiều paraben với nồng độ cao có thể gây kích ứng da, dẫn đến tình trạng đỏ da, ngứa, viêm da,… đặc biệt là đối với những người sở hữu làn da nhạy cảm.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng Methylparaben thoa ở trên da có thể xảy ra những phản ứng tiêu cực với tia UVB trong ánh nắng mặt trời khi nó tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời. Điều này gây nguy cơ làm tăng lão hoá làn, gây tổn thương tế bào da khiến cho da trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị tác động với các yếu tố bên ngoài môi trường, tăng nguy cơ ung thư da.
2. Gây hại cho tóc
Paraben có trong dầu gội khi len lỏi vào các chân tóc sẽ rất khó làm sạch, bởi nó rất kỵ nước. Chất này có thể giữ lại lượng lớn tế bào chết, bã nhờn gây hại cho nang tóc làm dễ gây ra gàu và viêm da đầu. Hơn thế nữa, paraben có thể làm suy yếu cấu trúc sợi tóc và gây hại cho tóc, khiến cho chúng dễ bị gãy và chẻ ngọn.
3. Làm giảm khả năng sinh sản ở nam giới
Theo nghiên cứu của S. Oishi thuộc Viện nghiên cứu sức khỏe cộng động tại Tokyo có tên “Effects of propylparaben on the male reproductive system”, một dẫn xuất của paraben là propylparaben gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng tinh trùng và làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới.
Ngoài ra, một số nghiên cứu lớn chỉ ra butylparaben cũng có tác động xấu đến chất lượng và hoạt động của tinh trùng. Vì vậy, với một số tác dụng phụ không mong muốn gây ảnh hưởng đến sức khỏe, bạn cần tham khảo và hỏi ý kiến của các chuyên gia để lựa chọn những sản phẩm phù hợp với bản thân.
4. Gây cản trở sự phát triển của trẻ nhỏ
Các nhà khoa học nhận thấy rằng việc hấp thụ quá nhiều paraben sẽ gây ảnh hưởng đến trí não, tương tác xã hội và hiệu suất học tập; và từ đó làm cản trở sự phát triển về mặt trí não của trẻ nhỏ.
5. Kích ứng làn da ở trẻ nhỏ
Làn da của trẻ thật sự mỏng manh và rất có thể “phản ứng” kịch liệt nếu như tiếp xúc trực tiếp với hoá chất không an toàn như paraben. Điều này đặc biệt đúng, bởi làn da mỏng manh của trẻ dễ dàng hấp thụ những chất độc này hơn làn da của người lớn.
6. Tác động xấu đến sức khỏe của sản phụ và thai nhi
Hóa chất paraben có thể phá vỡ các hormone trong cơ thể và gây hại đến sức khỏe của cả người lớn và trẻ em. Đặc biệt, đối với sản phụ trong quá trình mang thai thoa quá nhiều mỹ phẩm chứa paraben hoặc các sản phẩm khác có thành phần tương tự sẽ gây tác động trực tiếp đến sức khoẻ của thai nhi.
Cụ thể, khi cơ thể của sản phụ hấp thụ paraben quá nhiều rất dễ gặp phải tình trạng sinh non cũng như làm chậm sự phát triển của trẻ nhỏ trong những năm tháng đầu đời.
Cách nhận biết Parabens trong sản phẩm
Hiện nay, nhu cầu chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp ngày càng tăng cao, song song với đó thì các nhãn hàng mỹ phẩm, dược phẩm hay thực phẩm chức năng được điều chế, sản xuất và bày bán trên thị trường. Vậy nên việc nhận biết sản phẩm mà bạn mua có chứa Paraben hay không tương đối khó do chúng được đề cập dưới nhiều dạng dẫn xuất của paraben. Dưới đây, chúng tôi chia sẻ đến bạn cách nhận biết Paraben có trong các sản phẩm:
1. Tìm hiểu về bảng thành phần in trên bao bì của sản phẩm
Đây chính là cách nhận biết trực diện dễ nhất và nhanh nhất. Theo đó, thông qua tên gọi thì bạn hoàn toàn có thể nhận biết được có hay không Paraben trong sản phẩm đó. Lưu ý, chúng thường được ghi ở vị trí giữa hoặc cuối bảng thành phần.
2. Nắm được tên gọi các dạng dẫn xuất của Paraben
- Các loại dẫn xuất của Paraben bị cấm: Isopropylparaben, isobutylparaben, pentylparaben, phenylparaben hay benzylparaben.
- Các loại dẫn xuất của Paraben đang cho phép sử dụng: Methylparaben (E218), ethylparaben, propylparaben (E216) và butylparaben.
Ngoài ra, để đảm bảo chắc chắn cho sự an toàn của sức khỏe của bạn thì trước khi có những nghiên cứu sâu hơn về vấn đề “Paraben có hại hay không” thì lời khuyên dành cho bạn là nên sử dụng sản phẩm không chứa thành phần paraben được ghi là “Paraben – free”.
Qua bài viết trên, chúng tôi đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về Paraben là gì cùng những tác hại của nó. Hy vọng rằng các thông tin đã giúp bạn nhận biết và lựa chọn được sản phẩm phù hợp, an toàn cho bản thân.
Tôi là Phạm Xuân Thanh – Tôi đã có kinh nghiệm hơn 3 năm review đánh giá về các loại máy móc công nghiệp, thiết bị vệ sinh công nghiệp, cách chăm sóc xe hơi. Tôi hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về các công dụng, chức năng của các loại thiết bị công nghiệp và các cách chăm sóc xe hơi này.
