[GIẢI ĐÁP]: Ong vò vẽ đốt có sao không?

Ong vò vẽ đốt có sao không? Đây là vấn đề thắc mắc của nhiều người bởi các thông tin về nhiều trường hợp người tử vong do ong vò vẽ đốt. Vậy để có thể trả lời chính xác cho câu hỏi bên trên, mời bạn cùng chúng tôi đi làm rõ trong bài viết sau! 

Giải đáp thắc mắc: Ong vò vẽ đốt có sao không? 

Câu trả lời cho câu hỏi bị ong vò vẽ đốt cực kỳ nguy hiểm, thậm chí có thể làm tử vong khi bị đốt nhiều và không được xử lý kịp thời do nọc độc của ong vò vẽ gây suy đa tạng.

Bị ong vò vẽ đốt rất nguy hiểm
Bị ong vò vẽ đốt rất nguy hiểm

Cần lưu ý, mức độ nguy hiểm khi bị ong vò vẽ đốt còn tùy thuộc vào số lượng nốt đốt và đốt ở vị trí nào. Số lượng nốt đốt càng nhiều và ở càng gần những bộ phận quan trọng như đầu, cổ,… thì mức độ nguy hiểm càng cao.

Vậy câu hỏi nếu bị ong vò vẽ đốt 1 nốt thì có sao không? Theo lý thuyết thì bị đốt nhiều nốt (từ 5-10 nốt trở lên) mới nghiêm trọng, nhưng với một vài trường hợp chỉ bị ong vò vẽ đốt 1 nốt thôi cũng đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Nguyên nhân là vì nọc độc của ong vò vẽ có thể gây ra tình trạng tan máu, vỡ hồng cầu, rối loạn đông máu, cơ tổn thương,… hoặc nặng hơn là gây suy tim, suy thận. 

Cách nhận biết ong vò vẽ

Ong vò vẽ hay ong mặt quỷ là một loại ong bắp cày, có tên khoa học là Vespa affinis sống phổ biến ở châu Á trong các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới như Sri Lanka, Hồng Kông, Đài Loan, Myanmar, Thái Lan, Lào, Việt Nam, Sumatra, Philippines và Malaysia.

Ong vò vẽ – Loài ong có tính hung hãn và có nọc độc
Ong vò vẽ – Loài ong có tính hung hãn và có nọc độc

Đặc điểm cơ bản về cơ thể, tập tính và hành vi của loài ong vò vẽ như sau:

  • Ong vò vẽ có kích thước từ nhỏ đến trung bình; trong đó ong chúa dài tới 30 mm, ong đực 26 mm và ong thợ trung bình dài từ 22-25 mm.
  • Phần bụng thon và có khoang đen đan xen kẽ màu vàng. Đầu ong vò vẽ rộng bằng ngực, có nhiều nốt rõ lấm tấm nhỏ, lông tơ cứng, ngắn và thưa.
  • Tổ của ong vò vẽ được xây dựng trên cây cao hoặc ở các vị trí thấp hơn như trong bụi cây, mái nhà; gồm nhiều lớp hình tròn xếp chồng lên nhau. Ở vùng cận nhiệt đới, tổ ong có hình bầu dục với đỉnh tròn; ở vùng nhiệt đới tổ có hình quả lê hoặc hình giọt nước. 
  • Ong vò vẽ kiếm ăn ở gần mặt đất như khu vực cỏ, rừng và đất hoang. Chế độ ăn uống của nó rất đa dạng; kết hợp cả carbohydrate như nhựa cây, mật hoa, trái cây cùng nước bọt của ấu trùng; đặc biệt thức ăn giàu protein là carrion, ong mật. Ngoài ra, ong vò vẽ cũng lấy thịt từ côn trùng mới chết.

Khi tổ ong vò vẽ bị phá hoặc bị đe dọa, những con ong thợ sẽ đốt người và động vật để tự vệ. Loài ong này thường bị thu hút với người mặc quần áo sặc sỡ, xịt nước hoa, mùi mồ hôi của người hoặc bỏ chạy sau khi chọc phá tổ của chúng.

Tại sao bị ong vò vẽ đốt lại nguy hiểm như vậy? Biểu hiện ngộ độc nọc ong vò vẽ như thế nào?

Khi bị ong vò vẽ đốt sẽ cực kỳ nguy hiểm, bởi vì nó có tuyến giáp chứa độc tố, gây ra cảm giác đau và sưng tại vị trí bị ong đốt. Các cơ quan bị tổn thương nghiêm trọng rồi cuối cùng làm suy đa phủ tạng. Đặc biệt, với người bị dị ứng có thể gặp phải phản ứng nghiêm trọng và thậm chí tử vong nếu như không được cấp cứu kịp thời.

Ong vò vẽ có tuyến giáp chứa độc tố cực mạnh 
Ong vò vẽ có tuyến giáp chứa độc tố cực mạnh

Theo nghiên cứu, nọng ong vò vẽ gồm các amines sinh học như 5-hydroxytryptamine, histamin, acetylcholine; cùng các enzyme như phospholipase A 2, hyaluronidase và các peptide vô cùng độc hại.

Những dấu hiệu và triệu chứng của sốc phản vệ khi bị ong vò vẽ đốt gồm phát ban, ngứa và da ửng đỏ hoặc da tái nhợt; khó thở; cổ họng và lưỡi bị sưng phồng; mạch đập nhanh và yếu; buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy; chóng mặt hoặc ngất xỉu; mất ý thức. Khi xuất hiện một trong những dấu hiệu trên thì cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay lập tức.

Làm gì khi bị ong vò vẽ đốt?

Theo các bác sĩ, khi bị ong vò vẽ đốt nhiều thì cách xử lý ban đầu đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Nếu xử lý sai lầm sẽ khiến cho tình trạng nhiễm độc nặng nề hơn, ảnh hưởng đến tính mạng. Dưới đây là lời khuyên của bác sĩ về những điều nên làm và những điều cần phải tránh khi bị ong vò vẽ đốt mà bạn cần nắm rõ: 

1. Những điều cần làm 

Khi bị ong vò vẽ đốt cần phải tuân thủ theo trình tự sau:

  • Cần bình tĩnh lấy nọc độc của ong vò vẽ bằng cách khều nhẹ hoặc sử dụng nhíp lấy từng vòi chích của ong ra, vì hầu như sau khi đốt chúng sẽ đều để lại vòi chích và túi nọc ở vết đốt trên da người.
Lấy nọc độc của ong vò vẽ
Lấy nọc độc của ong vò vẽ
  • Dùng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn rửa sạch chỗ ong đốt.
  • Uống thật nhiều nước để có thể thải độc khỏi cơ thể.
  • Bệnh nhân đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ cấp cứu kịp thời. 

Lưu ý: Với trường hợp bị ong vò vẽ đốt 1,2 nốt có thể theo dõi tại nhà nhưng khi có những dấu hiệu bất thường cần tới bệnh viện càng sớm càng tốt, tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. 

Trường hợp bị đốt từ 5, 10 nốt trở lên và kể cả vài nốt; nhưng có dấu hiệu nặng như sưng đau, khó chịu, mệt mỏi hoặc nốt đốt ở vị trí ở đầu, mặt cổ với số lượng nhiều,… thì cần phải vào bệnh viện càng sớm càng tốt để được sơ cứu bằng cách truyền nhiều dịch để đào thải độc tố ra ngoài.

2. Những điều cần tránh 

Một số điều cần phải tránh tuyệt đối khi bị ong vò vẽ đốt là:

  • Dùng tay nặn, ép chất độc từ vết ong đốt: Dùng tay nặn sẽ chẳng làm cho chất độc ra ngoài mà ngược lại còn làm độc lan ra, thấm sâu hơn vào cơ thể hơn.
  • Chườm đá, bôi vôi hoặc kem đánh răng: Đây là các hành động chỉ có tác dụng làm dịu đau ở nốt đốt và không loại bỏ nọc độc.
Chườm đá khi bị ong đốt chỉ có tác dụng làm dịu cơn đau 
Chườm đá khi bị ong đốt chỉ có tác dụng làm dịu cơn đau
  • Sát chanh hoặc dùng rượu bôi để cho hết nọc độc: Việc làm này cực kỳ nguy hiểm vì có thể gây nhiễm trùng cho vết ong đốt.
  • Gãi nhiều: Khi gãi độc tố của ong sẽ phát tán rộng hơn, khiến vết đốt trầm trọng hơn bởi nhiễm trùng từ tay.

Cách phòng tránh ong vò vẽ đốt 

Với mức độ nguy hiểm khi bị ong vò vẽ đốt như trên thì cách tốt nhất đó chính là nên tránh để bị đốt. Dưới đây là một vài cách phòng tránh ong vò vẽ đốt mà bạn nên ghi nhớ:

  • Tránh xa các khu vực có nhiều ong nhằm hạn chế tối đa khả năng tiếp xúc với ong, không được chọc phá những tổ ong.
  • Trường hợp ong vò vẽ bay đến gần thì đừng chạy mà hãy đứng hoặc ngồi im, tuyệt đối không được cử động.
Đuổi ong vò vẽ bằng khói hoặc lửa 
Đuổi ong vò vẽ bằng khói hoặc lửa
  • Để xua đuổi đàn ong nên dùng khói hoặc lửa.
  • Khi vào rừng, không nên mặc quần áo sặc sỡ, có nhiều màu sắc; không dùng nước hoa, mỹ phẩm và không nên đi chân đất, không mặc bộ đồ quá rộng. Đồng thời nên đội mũ, đeo găng tay và mặc trang phục dày dặn, kín đáo.

Trên đây là tổng hợp các thông tin trả lời cho câu hỏi ong vò vẽ đốt có sao không. Có thể nói, điều quan trọng nhất khi bị ong vò vẽ đốt chính là cần bình tĩnh để xử lý và nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ điều trị kịp thời.

About Phạm Xuân Thanh

Tôi là Phạm Xuân Thanh – Tôi đã có kinh nghiệm hơn 3 năm review đánh giá về các loại máy móc công nghiệp, thiết bị vệ sinh công nghiệp, cách chăm sóc xe hơi. Tôi hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về các công dụng, chức năng của các loại thiết bị công nghiệp và các cách chăm sóc xe hơi này.

View all posts by Phạm Xuân Thanh →