Những câu nói hay của Khổng Tử về giáo dục, cuộc sống và triết lý làm người

Khổng Tử được biết đến là một trong những nhà khai sáng lỗi lạc của Nho Giáo. Những câu nói hay của Khổng Tử được xem như kho tàng chân lý để nhiều người học theo về cách sống, cách ăn ở, cách thành công. Cùng tham khảo những câu nói nổi tiếng của ông trong bài viết dưới đây nhé!

Khổng Tử là ai?

Khổng Tử (孔子) hay Khổng Phu Tử (孔夫子), có nguyên danh là Khổng Khâu (孔丘), biểu tự Trọng Ni (仲尼). Thân phụ của ông là Khổng Hột, thân mẫu là Nhan Thị, nguyên quán ở làng Làng Xương Bình, nước Lỗ đời Chu, nay là huyện Khúc Phụ, tỉnh Sơn Đông, công hòa nhân dân Trung Hoa.

Khổng Tử là nhà khai sáng Nho Giáo, giảng sư và là nhà triết gia lỗi lạc nhất Á Đông. Ông cùng với Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được người đời xem là 2 nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn nhất tới nền văn hóa Á Đông, và cả 2 đều sống trong cùng một thời điểm lịch sử với nhau. Ông dành cả cuộc đời của mình để nghiên cứu về các vấn đề đạo đức và mối quan hệ giữa người với người, cùng nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống. Triết học của ông nhấn mạnh vào sự tu dưỡng đức hạnh cá nhân cũng như sự chính xác của các mối quan hệ đạo đức, xã hội.

Khổng giáo ảnh hưởng mạnh mẽ đến các học thuyết khác thời Hán ở Trung Hoa như Đạo gia hay Pháp gia. Khổng giáo cũng được một người Italia tên Matteo Ricci đưa vào Châu Âu, cũng là người đầu tiên Latin hóa tên Khổng Tử thành “Confucius”. Đến ngày nay, các tư tưởng của Khổng giáo vẫn được xem trọng, là một tôn giáo lớn của loài người, nhất là dân tộc Trung Hoa và các quốc gia bị ảnh hưởng khác nhau Việt Nam, Nhật Bản,…

Những câu nói hay của Khổng Tử trường tồn cùng thời gian

Những câu nói của Khổng Tử đều thể hiện sự uyên bác, thấu hiểu con người. Hãy cùng đọc và suy ngẫm.

1. Bất cứ nơi nào bạn đi đến, hãy đi với tất cả trái tim.
2. Mọi thứ đều có vẻ đẹp riêng, nhưng không phải ai cũng có thể nhìn thấy điều đó.
3. Ai chinh phục được chính mình chính là chiến binh hùng mạnh nhất.
4. Sự im lặng chính là người bạn thật sự và không bao giờ phản bội.
5. Mỗi khi cơn tức giận nổi lên, hãy suy nghĩ về những hậu quả mà nó có thể gây ra.
6. Hãy đưa hướng dẫn cho những người đi tìm kiếm kiến thức sau khi họ đã phát hiện ra sự thiếu hiểu biết của mình.
7. Bằng 3 phương pháp chúng ta có thể học được sự khôn ngoan: Thứ nhất học bởi sự quán chiếu, đó là cao quý; Thứ hai học bằng cách bắt chước, đó là cách dễ dàng nhất; Và thứ ba là bằng kinh nghiệm, đó là cách cay đắng nhất.
8. Chim trước lúc chết thường cất tiếng bi thương, người trước lúc chết thường nói lời lương thiện.
9. Hiếu thảo là nguồn cội của đạo đức.
10. Biết có lỗi mà không chịu sửa, đó chính là lỗi.

11. Dở nhất trong trong đạo xử thế là không thấy cái lỗi của mình.
12. Nghĩ đến thân thể thì đừng cầu không tật bệnh, vì không tật bệnh thì dục vọng dễ sinh.
13. Cứu xét tâm tính thì đừng cầu không khúc mắc, vì không khúc mắc thì việc học không thấu đáo.
14. Điều bản thân mình đã không thích thì đừng làm cho người khác. Đối với quê hương, gia đình thì nên tránh gây thù, chuốc oán.
15. Ngồi trên bàn tiệc đừng ra vẻ anh hùng, vì rượu đã làm cho nhiều người gục ngã.
16. Dùng thì đừng có nghi, mà đã nghi thì đừng dùng.
17. Mọi thứ đều từ hư vô mà ra.
18. Ai cũng có quyền được học tập, giáo dục, không phân biệt loại người.
19. Chúng ta nên biết cảm giác đau khổ là như thế nào, nhưng chúng ta không nên bị chìm dưới áp lực của nó.
20. Người có trí tuệ sẽ hành động trước khi nói, và sau đó họ sẽ nói theo hành động của mình.
21. Vô minh là đêm của tâm, nhưng đó là một đêm không có trăng và sao.
22. Khả năng của con người sẽ không bao giờ theo kịp được nhu cầu.
23. Tôi nghe và tôi quên. Tôi thấy và tôi nhớ. Tôi làm và tôi hiểu.
24. Nếu có ai đó nói xấu sau lưng bạn, điều đó nghĩa là bạn đang đi trước mặt họ.
25. Nếu bạn bắt đầu ghét một người tức là bạn đang thất bại trước người đó.
26. Quân tử giúp người mà không so đo tính toán, còn kẻ tiểu nhân sẽ so đo tính toán mà không giúp đỡ người. Người quân tử hòa mình chứ không cùng người khác câu kết, nhưng kẻ tiểu nhân lại câu kết với người khác mà không hòa mình mặc dù bề ngoài họ tưởng như hòa mình với mọi người.
27. Có ba kiểu bạn bè có lợi và có ba kiểu gây nguy hại. Bạn ngay thẳng, bạn trung thực và bạn nghe nhiều học rộng chính là người bạn lợi ích. Bạn làm nhiều bộ tịch, bạn ưa chiều chuộng và bạn gian xảo, nịnh bợ là bạn nguy hiểm.
28. Người quân tử hòa mà không đồng, còn kẻ tiểu nhân đồng mà không hòa.
29. Điều mà người quân tử suy nghĩ và lo âu là “đức hạnh”, điều mà kẻ tiểu nhân đăm chiêu lo nghĩ là bổng lộc, lợi ích.

Xem thêm::
Tổng hợp những câu nói hay của Tào Tháo
Tổng hợp những câu nói hay của Jocker

Những câu nói hay của Khổng Tử dạy về cách sống

1. Đối với người khác đừng mong thuận họ có thể chiều theo ý mình, vì nếu được thuận chiều theo đúng ý của mình thì tất sẽ sinh vẻ tự kiêu.
2. Người không biết lo xa, tất sẽ gặp phải ưu phiền trước mắt.
3. Một kẻ ngốc sẽ khinh miệt lời khuyên tốt, một người khôn ngoan thì ôm nó vào lòng.
4. Giống như nước, một người khôn ngoan sẽ cách biết thích nghi với hoàn cảnh.
5. Trước khi bạn bắt tay vào cuộc hành trình trả thù, hãy đào hai cái mộ.
6. Làm ơn chớ mong được đền đáp, mong cầu đền đáp ấy chính là có mưu tính.
7. Mất niềm tin vào bạn bè còn xấu hổ hơn việc bị chính họ lừa dối.
8. Người không có chữ Tín sẽ chẳng thể làm nên việc gì.
9. Ở đời đừng cầu không khó khăn, vì không khó khăn thì sự kiêu sa sẽ nổi dậy.
10. Không quan trọng việc bạn đi chậm như thế nào, miễn là không bao giờ dừng lại.
11. Nhìn vào những lợi thế nhỏ sẽ gây cản trở việc hoàn thành những việc lớn.
12. Hãy chọn cho mình công việc mà bạn yêu thích, bạn sẽ không phải làm việc một ngày nào trong cuộc đời của mình.
13. Người không biết lo xa, tất sẽ gặp phải ưu phiền trước mắt.
14. Làm việc đừng mong dễ thành, việc dễ thành thì lòng người thường kiêu ngạo.
15. Hãy tìm cho mình một ngọn nến nhỏ để thắp lên, đừng cứ ngồi đó mà nguyền rủa bóng tối.
16. Đừng lo mình không có chức vị, chỉ lo mình không đủ tài để nhận được chức vị mà thôi.
17. Học cho rộng, hỏi cho kỹ, nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho rõ, làm cho hết mình.
18. Đá quý không thể đánh bóng mà không có ma sát, cũng như con người không thể tốt lên mà không trải qua quá trình rèn luyện.
19. Bản chất của kiến ​​thức là chúng ta có nó và áp dụng nó. Không có nó, hãy thú nhận sự thiếu hiểu biết của mình.
20. Khi bạn nhìn thấy một người tốt, hãy nghĩ đến việc nỗ lực để trở nên giống như họ. Khi bạn thấy ai đó không tốt như vậy, hãy nhìn lại điểm yếu của mình.

7 điều “vô ích” Khổng Tử dạy

Tâm còn chưa thiện, phong thủy vô ích.

Bất hiếu với phụ mẫu, thờ cúng vô ích.

Anh em không thuận hòa, bạn bè vô ích.

Làm công việc bất chính, đọc sách vô ích.

Làm trái với lòng người, thông minh vô ích.

Không giữ được nguyên khí, thuốc bổ vô ích.

Thời vận không thông, mưu cầu cũng vô ích.

Lời răn dạy của Khổng Tử về cách sống ở đời

Hình hài của mẹ của cha

Trí khôn đời dạy

Đói no tự mình

Sang hèn trong kiếp nhân sinh

Buồn vui sướng khổ chuyện thường tình thế thôi

Không hơn hãy cố bằng người

Cho thiên hạ khỏi người cười người khinh

Có chí thì ham học

Bất chí thì ham chơi

Trí khôn tạo nên người

Đức nhân tìm ra bạn

Thành đạt nhờ đức dày

Làm nên nhờ có thầy

Đủ đầy nhờ có bạn

Gái ngoan nhờ đức hạnh

Trai mạnh nhờ lực cường

Tươi đẹp lắm người thương

Lực cường nhiều kẻ mạnh

Dễ thích nghi thì sống

Biết năng động thì nên

Đủ tài trí làm nên

Đủ sức bền thì thắng

Biết mình khi hoạn nạn

Hiểu bạn lúc gian nguy

Nghèo hèn bởi tự ti

Ngu si vì tự phụ

Tài đức cao hơn phú

Hạnh phúc đủ hơn giàu

Sống trung tín bền lâu

Tình nghĩa sâu hạnh phúc

Đủ tài thì đỡ cực

Đủ sức thì đỡ nghèo

Dốt nát hay làm theo

Hiểu biết nhiều thì lợi

Hỏng việc thì hấp tấp

Va vấp bởi vội vàng

Cảnh giác với lời khen

Bình tâm nghe lời trách

Quá nghiêm thì ít bạn

Dễ dãi bạn khinh nhờn

Không hứa hão là khôn

Không tin xằng ít vạ

Làm ơn đừng mong trả

Được ơn nhớ đừng quên

Nhu nhược bị ép trèn

Quá cương thì bị gãy

Cái quý thì khó thấy

Dễ lấy thường của tồi

Của rẻ là của ôi

Dùng người tội sinh vạ

Đẹp lòng hơn tốt mã

Nền nã hơn kiêu kỳ

Thận trọng từng bước đi

Xét suy khi hành động

Hiểu biết nhiều dễ sống

Luôn chủ động dễ thành

Thận trọng trước lợi danh

Giữ mình đừng buông thả

Tránh xa phường trí trá

Tai vạ bởi nể nang

Tài giỏi chớ khoe khoang

Giàu sang đừng kênh kiệu

Học bao nhiêu vẫn thiếu

Hiểu bao nhiêu chẳng thừa

Nhân đức chớ bán mua

Được thua không nản chí

Đủ đức tài bớt lụy

Đủ dũng khí chẳng hàng

Có vợ đảm thì sang

Có bạn vàng thì quý

Đói nghèo vì bệnh sĩ

Quẫn trí dễ làm liều

Tỉnh táo với tình yêu

Biết điều khi yếu thế

Lo việc nhà chớ kể

Ân nghĩa chớ đếm đong

Người phúc lộc nhờ nguồn

Sống bất nghĩa tai ương

Sống bất lương tù ngục

Phải cầu xin là nhục

Phải khuất phục là hèn

Hay đố kỵ nhỏ nhen

Hay ép trèn độc ác

Lắm gian truân càng sáng

Nhiều hoạn nạn càng tinh

Với mình phải nghiêm minh

Với chúng sinh thân ái

Đang thắng phòng khi bại

Gặt hái phòng mất mùa

Thói quen thường khó chừa

Say sưa thường khó tỉnh

Sống ỉ lại ăn sẵn

Dễ bạc phân tán mình

Sống dựa dẫm ngu đần

Sống bất cần phá sản

Hay đua đòi hoạn nạn

Quá nể bạn tai ương

Gia đình trọng yêu thương

Sống nhịn nhường hỉ hả

Thiếu tình thương man trá

Gắn vàng đá cũng tan

Biết dạy dỗ con ngoan

Chịu bảo ban con giỏi

Tinh khôn nhờ học hỏi

Cứng cỏi nhờ luyện rèn

Sống vì nhau dễ bền

Sống vì tiền đổ vỡ

Rèn con từ mới nở

Khuyên vợ lúc mới về

Muốn hiểu cần lắng nghe

Khốn nạn quên mẹ cha

Tốt đẹp hãy bày ra

Xấu xa nên đậy lại

Có ích thì tồn tại

Có hại thì diệt vong

Nhiều tham vọng long đong

Lắm ước mong lận đận

Hay vội vàng hối hận

Quá cẩn thận lỗi thời

Biết được người là sáng

Hiểu được bạn là khôn

Khiêm tốn là tự tôn

Kiêu căng là tự sát

Hứa trước thì khó đạt

Hèn nhát thì khó thành

Thù hận bởi lợi danh

Tranh giành vì chức vị

Giàu sang hay đố kị

Tài trí sinh ghét ghen

Tham giàu thì cuồng điên

Tham quyền thì độc ác

Vì tiền thì dễ bạc

Vì tình nghĩa bền lâu

Người hiểu nói trọn câu

Người dốt tâu phách lối

Có quyền thì hám lợi

Có tội thường xun xoe

Khờ dại hay bị lừa

Nói bừa hay vạ miệng

Đa ngôn thì tai tiếng

Ngậm miệng dễ được tin

Hám lợi hay cầu xin

Hám quyền hay xu nịnh

Thật thà hay oan trái

Thẳng thắn hay bị hại

Thông thái hay bị ngờ

Chiều con quá con hư

Tiền của dư con hỏng

Giàu mạnh thường thao túng

Nghèo vụng dễ theo đuôi

Người tài giỏi khó chơi

Kẻ trây lười khó bảo

Thành tâm thì đắc đạo

Mạnh bạo việc dễ thành

Quân tử thì trọng danh

Tiểu nhân thì trọng lợi

Bất tài hay đòi hỏi

Lộc lõi khó khiêm nhường

Tình nghĩa thường khó quên

Nợ nhân duyên khó trả

Khó thuần phục kẻ sĩ

Khó phòng bị tướng tài

Biết chấp nhận thảnh thơi

Hay hận đời đau khổ

Của quý thì khó giữ

Con cầu tự khó nuôi

Nhà dư của hiếm hoi

Nhà lắm người bạc cạn

Khó gần người quá sạch

Vắng khách tại quá nghèo

Dễ nổi danh kị hiền

Dễ kiếm tiền khó giữ

Kiếp người là duyên nợ

Lành vỡ lẽ thường tình

Bại thành từ lực trí

Thời gian đừng uổng phí

Biết suy nghĩ sâu xa.

Trên đây là tổng hợp những câu nói hay của Khổng Tử bạn có thể tham khảo để ứng dụng vào cuộc sống, việc đối nhân xử thế của mình hàng ngày. Hy vọng những lời dạy có thể giúp bạn rút ra được những bài học riêng của mình.