Xupap là gì? Nguyên lý hoạt động ra sao ?

Mỗi một bộ phận luôn đảm nhận vai trò khác nhau trong từng chiếc xe. Chúng ta luôn thắc mắc cái này có tác dụng như thế nào, cái kia có chức năng gì trên mỗi chiếc xe. Và chắc hẳn nhiều người đã từng nghe đến cụm từ xupap xe máy nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về xupap. Vậy, xupap là gì? Nó có cấu tạo như thế nào và nguyên lý hoạt động ra sao. Chúng ta cùng tìm ngay và luôn qua bài viết dưới đây nhé!

xupap là gì
Xupap xe máy là gì?

Xupap là gì? 

Xupap là một linh kiện quan trọng của mỗi chiếc xe máy. Mỗi chiếc xe máy thường có 1 bộ bao gồm 2 cái có chức năng khác nhau để tạo ra khe hở để nạp nhiên liệu đồng thời thoát khí thải giúp động cơ hoạt động tốt hơn.

Trong đó Xupap nạp là linh kiện với chức năng mở lối cho nhiên liệu vào phía trong xilanh. Còn thải với chức năng là mở đường cho khí cháy thoát ra bên ngoài. Hiện nay, người ta cải tiến nhiều loại xe và động cơ xe mà xupap được cấu tạo khác nhau để phù hợp với từng xe.

 

xupap
Tìm hiểu về xupap xe máy

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xupap là gì?

Cấu tạo:

– Nấm xupap gồm có 3 loại:

+ Nấm bằng: Vì có chế tạo đơn giản nên dùng được cho cả xupap thải và xupap nạp.

+ Nấm lõm xupap: Chính là góc lượn giữa phần thân với phần nấm có bán kính rất lớn. Nấm lõm giúp cải thiện tình trạng lưu thông dòng khi nạp vào xilanh, tăng độ cứng cho nấm xupap. 

+ Nấm lồi: Có tác dụng dùng để cải thiện lưu động của dòng khí thải, vì vậy hình dạng của các xupap thải đều là hình dạng nấm lồi. 

– Thân xupap: Đóng vai trò là “dẫn đường” cho xupap.

– Đuôi xupap: Có cấu tạo dạng đãi để dễ dàng hơn trong việc gắn lò xo xupap, đuôi xupap mang hình dạng mặt côn hoặc dạng rãnh vòng để thuận tiện cho việc lắp được móng hãm.

– Đế xupap: Đế xupap dùng để ép vào họng của đường thải và đường nạp khí có tác dụng làm giảm sự hao mòn của thân máy và nắp xi-lanh khi chúng chịu sự va đập mạnh. Phần đế xupap có kết cấu khá đơn giản, một vòng hình trụ trên có mặt côn giúp tiếp xúc với mặt côn của nấm xupap.

tìm hiểu xupap là gì
Cấu tạo chi tiết của xupap xe máy

– Ống dẫn hướng xupap: Giúp tránh hao mòn cho thân máy xupap hoặc nắp xilanh.

– Lò xo xupap: Có tác dụng đóng kín xupap trên để đảm bảo xupap được chuyển động theo đúng quy luật của cam phối khí. Cùng với là để đảm bảo quá trình đóng mở của xupap không bị va đập trên bề mặt cam của xupap.

Nguyên lý hoạt động:

Khối động cơ 4 kỳ, xupap sẽ hoạt động theo các kỳ trong động cơ và đồng thời đóng mở tùy theo từng chu kỳ đó. Cụ thể:

– Kỳ nạp: Khi nạp hỗn hợp khí và xăng vào động cơ, piston sẽ đi lần lượt từ điểm chết phía trên đến điểm chết phía dưới. Lúc này, các xupap nạp sẽ mở ra đồng thời xupap thải sẽ đóng lại giúp hỗn hợp khí và xăng được hút vào phía trong buồng đốt.

– Kỳ nén: Piston sẽ di chuyển từ điểm chết dưới lên điểm chết trên.Toàn bộ xupap sẽ cùng lúc đóng lại để hỗn hợp khí và xăng được nén lại trong buồng đốt và tiếp tục trộn lẫn với nhau để tạo ra hỗn hợp cháy một cách tốt nhất.

xupap là cái gì
Hướng dẫn cách xoay xupap đúng cách

– Kỳ nổ: Ở kỳ này, bugi sẽ đánh lửa ở trong buồng đốt để đốt cháy hỗn hợp khí và xăng đậm đặc. Ở thời điểm này, Piston sẽ chịu lực nén và di chuyển từ điểm chết trên xuống điểm chết dưới khi tất cả xupap cùng đóng. Sau đó, hỗn hợp nổ sinh lực sẽ tạo lực truyền trong khối động cơ.

– Kỳ xả: Cuối cùng, đường đi của piston sẽ tương tự như lúc ở kỳ nén. Khi đẩy từ điểm phía dưới lên điểm chết trên. Lúc này, xupap thải sẽ được mở và khí thải được đẩy ra bên ngoài của động cơ. Sau đó, xupap xả sẽ đóng lại và lặp lại theo chu kỳ.

Vì vậy, nếu xupap bị hở thì buồng đốt không kín và bị mất áp suất trong khu vực này. Từ đó sinh ra việc khó nổ xe cũng như yếu hơi ở xe máy.

Cách điều chỉnh khe hở xupap:

– Đầu tiên bạn phải mở được nắp đậy của cả 2 xupap xả và nạp, bạn lấy ngón tay cái ấn vào bộ phận cò nổ, quay vô lăng đúng chiều để cho xupap thoát mở tối đa.

– Tiếp theo bạn tiến hành căn chỉnh xupap nạp bằng cách chỉnh lá kim vào giữa cò mổ và đuôi của xupap. Bạn cứ tiếp tục xoay vít chỉnh ở cò mổ và lá kim sao cho tỷ lệ khít nhất có thể.

– Với xupap xả các bạn cũng làm tương tự như ở xupap nạp.

tìm hiểu xupap
Bỏ túi bí kíp khắc phục sự cố xupap

Hy vọng qua bài viết trên các bạn đã hiểu rõ hơn về xupap là gì, cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của xupap. Đồng thời, qua bài viết các bạn nắm được cách khắc phục khi xupap bị hở. 

About Phạm Xuân Thanh

Tôi là Phạm Xuân Thanh – Tôi đã có kinh nghiệm hơn 3 năm review đánh giá về các loại máy móc công nghiệp, thiết bị vệ sinh công nghiệp, cách chăm sóc xe hơi. Tôi hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về các công dụng, chức năng của các loại thiết bị công nghiệp và các cách chăm sóc xe hơi này.

View all posts by Phạm Xuân Thanh →